NASIL BU KADAR ÇOK DÜŞÜNÜRÜZ?

O kadar çok düşünürüz ki; uyuduğumuzda bile halen düşünmeye devam eden zihnimiz uyanıkken çözemediği sorunlara rüyalarda çözüm arar. Düşünmek ile ilgili birçok kavram mevcuttur. Düşünce zihin , benlik, süperego, bilinç bunlardan bazılarıdır.

Bilinç: Uyanık olma halidir.

Benlik: Düşünce sistemimizin temelidir. İki tür benliğe sahibiz: Gözlemleyen benlik ve yorumlayan benlik. Gözlemleyen benlik; yağmurun yağdığını görür, damlaların düşüşünü görür, toprağın ıslandığını görür. Yorumlayan benlik; ‘hava çok kapalı, çok bunaltıcı, bugün niye yağmur yağdı? Yağmur yağdıysa çizmelerimi giymeliyim, bu havada işe mi gidilir? , Yağmur ne güzel yağıyor? Bu yıl çok iyi ürün alacağız, çatı yine akacak gibi onlarca düşünceyi saniyeler içinde önünüze serebilir. Sorun bunun olması değil, sorun bu düşüncelerin hepsinin gerçek olduğunu sanıp, düşüncelerin içinde kaybolmaktır. Tıpkı cam bir fanusun içinden bakmak gibi, Gördüğünüzü zannedersiniz ama hareket edemezsiniz.

Yorumlayan benliğin asıl işi; problem çözmek, yeni şeyler üretmek, her konuda gelişim sağlamak, bir yol tıkandığında yeni yollar bulabilmektir. Ancak bu düşünme çok arttığında ve işlev göremediğinde, zihnimiz çözüme yönelik sorular sormadığında, kısır döngüye gireriz. Döngüyü kırıp çıkmanın tek yolu, döngünün bileşenlerini değiştirmektir. Örneğin; geçmişte yaşadığınız bir olayı tekrar tekrar düşünüp ‘Neden bana böyle davranıldı?’ Sorusunu sorup sürekli aynı cevapları verdiğinizde; olumsuz , istenmeyen duygular hissedersiniz. Bunlardan kurtulmak için kısa süreli rahatlatıcı davranışlar gelir. Sonra tekrar rahatsızlık hissi ve arkasından geçmişteki olayı suçlama hali ve sonra yine ‘Neden?’ soruları ve aynı kısır döngü. Bu kısa yazıdaki döngü bile yeterince rahatsızlık verici. Burada en kolay değiştirilebilir bileşen; geçmişe sorduğumuz ‘neden’ sorusudur. Sorular değişince yanıtlar da değişir. Amaç çözüm aramak ve aynı sorunun tekrarlamaması ise ‘neden’ değil ‘nasıl’ sorusunu sorabiliriz. Çatı nasıl su akıtır hale geldi? Bunu tamir etmem nasıl mümkün olabilir? Yağmurdan nasıl faydalanabilirim?

Kısaca; yorumlayan benliğe doğru soruları sorduğumuzda bize işimize yarayacak cevaplar bulur. Bu da bizi çözüme götürür. Yorumlayan benlik sürekli değirmen gibi çalışır. Biz ona öğüteceği bilgiler vermezsek kendini öğütmeye başlar.